Yağda ve suda eriyenler olarak iki ana gruba ayrılan vitaminlerin büyüme, hücre yenilenmesi, enerji üretimi gibi pek çok görevi var. Dolayısıyla vücudun biyokimyasal işlevlerinin sürdürülmesindeki önemi tartışılmaz. Enerji düşüklüğü, vücut ağrıları ve uykusuzluk gibi sorunların günümüzde sık rastlanan vitamin eksikliği belirtileri olduğunu belirten İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, “Tükettiğimiz gıdalardaki besin maddeleri giderek azaldığı, çevresel toksinler nedeniyle besin maddesi ihtiyacı arttığı için vitamin eksiklikleri yaygın görülmektedir. Stres faktörü de vitamin ihtiyacını artıran bir durumdur’’ dedi ve hangi vitaminin vücuda ne gibi faydaları olduğunu doğal vitamin kaynakları eşliğinde şöyle anlattı:
Keskin görüş için A Vitamini
Yağda eriyen bir vitamindir, vücutta depo edilebilir. Yetersiz ve dengesiz beslenenlerde ve büyümenin hızlı olduğu çocukluk, gebe ve emzirme dönemlerinde eksikliği daha sık görülür. Kanser önleyici ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye sahiptir. Gözlerin karanlıkta görmesine yardım eder. Güçlü bir antioksidan olduğu için kalp hastalıkları riskini azaltır. Saç dökülmesini önler. Sarı, turuncu, koyu yeşil sebze ve meyvelerde, süt ve süt ürünlerinde, karaciğerde ve balık yağında bulunur.
Sinir sisteminin ilacı B1 Vitamini
Tiamin olarak da bilinen B1 vitamini sinir sistemi ve zihinsel faaliyetler üzerinde etkilidir. Metabolizmayı hızlandırır, büyümeyi geliştirir. Kalp ve kasların normal fonksiyon görmesini sağlar. Yaşlanma hızını yavaşlatır. Eksikliğinde Beriberi hastalığı ortaya çıkar. Pirinç, tam tahıllar, yumurta sarısı, balık, süt ve birçok sebzede bol miktarda bulunur.
Sağlıklı cildin sırrı B2 Vitamini
Diğer adı riboflavin olan bu vitamin, sağlıklı cilt, tırnak ve saçlar için gereklidir. Büyüme ve üremeye yardımcıdır. Demir emilimine yardımcı olur. Hayvansal ürünlerde, yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur.
Kötü kolesterole karşı B3 Vitamini
Niasin olarak da bilinen B3 vitamini cinsiyet hormonlarının ve diğer hormonların temelidir. Sağlıklı beyin işlevi için gereklidir. Yorgunluğu önler. Kolesterol ve trigliseritleri düşürür. Eksikliğinde Pellegra hastalığı ortaya çıkar. Hayvansal ürünlerde, tahıllarda, avokado, incir, hurma, kuru erik gibi besinlerde bulunur.
Bağışıklık kalkanı B6 Vitamini
Piridoksin adı verilen bu vitamin bağışıklığı güçlendirir, folik asitle çalışarak kandaki homosistein düzeyini azaltır. Kolesterol birikimine karşı kalbi korur. Kalp hastalığı riskini düşürür. Tam tahıllar, pirinç, yumurta, fındık, fıstık, ceviz gibi besinlerde bolca bulunur.
Hafıza iksiri B12 Vitamini
Kan yapımını sağlar, enerji verir, beyin sağlığı için gereklidir. Hafızayı güçlendirir. Sadece hayvansal ürünlerde bulunur, bitkisel besinlerde bulunmaz.
Kan yapıcı Folik Asit
Vücutta kan yapımını sağlar, Damar sertliğini azaltarak kalp krizi, bunama ve felç gibi rahatsızlıkların oluşmasını engeller. Doğumsal kusurları önler. Hamilelikte çok gereklidir. Yeşil yapraklı sebzeler, havuç, yumurta sarısı, kayısı, balkabağı, avokado, tahıl ve baklagillerde bulunur.
Kansersavar C Vitamini
Kuvvetli bir antioksidandır. Bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyon ve kanser gelişimini önler. Kolajen üretiminin kolaylaşmasını sağlayarak cilt ve bağ dokusuna esneklik ve güç kazandırır. Folik asit ve demir emilimini kolaylaştırır, böylelikle kansızlığı önler. Diş ve diş eti sağlığı için de gereklidir. Turunçgillerde, yeşil yapraklı sebzelerde, domates, karnabahar, patates ve biber gibi gıdalarda bulunur.
Kemiklerin güç kaynağı D Vitamini
En güçlü kaynağı güneştir. Bu nedenle güneş vitamini olarak adlandırılır. Balık, süt ve süt ürünlerinde, etlerde çok az miktarda bulunduğu için besinlerle yeterince alınmaz. Güçlü kemik ve dişler için mutlaka gereklidir. Ayrıca antioksidan ve antikanserojen etkiye sahiptir, böbreklerdeki kalsiyum kaybını önler ve şeker hastalığı riskini de azaltır.
Damar dostu E Vitamini
Yağda eriyen bir diğer vitamindir. Doğal besinlerde bol miktarda bulunduğundan eksikliği sık rastlanılan bir durum değildir. Bilinen en güçlü antioksidandır. Kanın pıhtılaşmasını, damar tıkanıklıklarını önler, beyin hastalıkları riskini azaltır, kanser gelişimini engeller, bağışıklık sistemini takviye eder. Tahıllarda, bitkisel yağlarda, kuruyemişlerde, baklagilde ve yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur.
ÖNEMLİ UYARI:
Günümüzde dengeli ve yeterli beslenmeye rağmen ek vitamin alımı gerekebilir. Ancak takviyeler gelişigüzel değil gerekli tahliller yapıldıktan sonra doktor önerisiyle kullanılmalıdır. Aksi takdirde sağlığa yarar yerine zarar verebilir.
