Bulgaristan göçmenleriyle gelen bahar geleneği ‘marteniçka’ bileklerdeki yerini aldı. Baharın gelişini kutlamak üzere kırmızı ve beyaz iplerle örülen bileklikler, sağlık, şans, bolluk, bereket gibi iyi dileklerle takılıyor. İşte, Marteniçka bilekliği çıkartılma tarihi hakkında bilgiler…
MARTENİÇKALAR NE ZAMAN ÇIKARILIR?
Mart ayının sonuna gelinmesiyle birlikte, marteniçkaların ne zaman çıkarılacağı merak ediliyor.
Martın başından itibaren takılmaya başlanan marteniçkalar, ayın son günü bitiminde çıkarılır.
MARTENİÇKA İPLERİNİN ANLAMI NE?
Otantik bir sanat niteliğinde olan halkın güzellik ve estetik duygusu daha geç dönemlerde marteniçkalarda da kendini gösterir. Önceleri kırmızı-beyaz yünden yapılan marteniçkalara, püskül, top, insan gibi değişik şekiller verilir.
Marteniçkaların gelmiş geçmiş tarihinde en önemli yere sahip olan şekiller ise; “Pijo ve Penda” adıyla bilinen kırmızı ve beyaz ipten yapılmış kuklalardır.
Marteniçkalarda kullanılan beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise sağlık ve gücü temsil eder.
BABA MARTA GÜNLERİ HAKKINDA
Marteniçka, 1 Mart’tan başlayarak martın sonuna kadar takılan, beyaz ve kırmızı yünden yapılan bir süstür. Baharın gelişi münasebetiyle geleneksel Baba Marta (Marta Nine) günleri başlar.
Çok eskilere dayanan Baba Marta, Bulgaristan’a has bir gelenektir. Bu günde Bulgarlar yakınlarına ve arkadaşlarına “marteniçka” olarak adlandırılan sembolleri, yıl boyu sağlık ve güç dileğiyle hediye ederler. Adete göre, marteniçkalar kırlangıç veya leylek görünceye kadar taşınırlar.
Bu bayram Bulgarcada “Çestita Baba Marta!” şeklinde kutlanır. Baba Marta-Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir. Bu takılar, meyve ağaçlarına, evlere, ev hayvanlarına da takılırlar. Bu şekilde yeni başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutulur.
İlk marteniçkalar, başka takı ve detaylar kullanmadan, sadece kırmızı beyaz ipliklerden yapılırmış ve nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırmış. Bazı bölgelerde bu bükülmüş kırmızı-beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanırmış, bu da hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırmış.
